Koenders en Assad

Minister van Buitenlandse Zaken heeft zich opnieuw uitgesproken over de situatie in Syrië. Hij heeft opiniestukken geschreven voor de Britse krant The Independent en later voor de Volkskrant. Daarin roept hij de internationale gemeenschap op in te grijpen teneinde een ‘nieuw Srebrenica’ te voorkomen. Daarbij doelt hij vooral op de situatie in en rond de door het Syrische leger omsingelde stad Aleppo. (De vergelijking met Srebrenica is in veler opzicht ongelukkig.) Ook waarschuwt Koenders er wederom voor dat het Assad-regime niet ‘in de kaart mag worden gespeeld’ door de focus op de bestrijding van IS.
De Nederlandse diplomaat Koos van Dam heeft een geheel andere mening. Van Dam is voormalig gezant in Syrië en volgt de ontwikkelingen in dat land al jaren op de voet. Hij is tegen een ‘principieel-ethische’ benadering van de burgeroorlog. Natuurlijk is Assad een schurk, maar beteugeling van het geweld in Syrië kan alleen worden gerealiseerd als het Assad-regime meewerkt. Dus moet er met de Syrische regering worden gepraat. Zoals ik in Maarten (juni/juli 2016) betoogde: ook Koenders recente pleidooi om Assad als oorlogsmisdadiger voor het Internationaal Gerechtshof te slepen is onder de huidige omstandigheden erg onverstandig.
Afgezien van de primaire noodzaak van het zoveel mogelijk beëindigen van alle gewelddadigheden, is er volgens Van Dam nog een reden om met Assad te praten. De bestrijding van IS heeft prioriteit. IS bedreigt West-Europa, het regime van Assad niet. Assad is zelfs een bondgenoot tegen IS. Net als de Russen. Een reden temeer om ook Rusland niet steeds meer tegen ons in het harnas te jagen. Ook dat vloeit vaak voort uit wat Van Dam een ‘principieel-ethische’ benadering noemt.
Nu is het niet vanzelfsprekend om met de Syrische regering een akkoord te bereiken. Maar de omstandigheden in Syrië zijn aan het veranderen. Rusland heeft duidelijk gemaakt Assad niet te laten vallen; het Syrische leger is weer in opmars; IS verliest veel terrein; de Koerden daarentegen breiden hun invloed uit. Het uitzicht op een afzienbare ineenstorting van het Assad-bewind is daarmee verdwenen. Dat leidt ertoe dat verschillende betrokken partijen (Turkije, de VS) wellicht meer geneigd zijn om met Assad tot een vergelijk te komen.
Koenders pleidooi voor internationaal optreden gecombineerd met verhoogde druk op de regering-Assad, is daarom lichtzinnig. Dat geldt helemaal voor militair ingrijpen. Zoals Van Dam herhaalt, dat zou de situatie in Syrië alleen maar erger maken. De Westerse interventies in het Midden-Oosten hebben tot nu toe desastreuze gevolgen gehad. Wat wil Koenders nu eigenlijk bereiken? Waarom moet Nederland zich op deze wijze profileren? En waarom stuurde Koenders zijn stuk juist naar een Britse krant? Hoopt hij in Londen gehoor te vinden? (Zie ook eerdere blog over Brits leiderschap)

Dit bericht is geplaatst in Geen categorie. Bookmark de permalink.