Chaos in Washington

Geplaatst op 10 maart 2017 door Duco Hellema

De eerste twee maanden van Trump’s presidentschap werden gekenmerkt door incompetentie en chaos (nog veel meer dan ik had gedacht). Het had er alle schijn van dat de president nauwelijks in staat was leiding te geven aan zijn regering. Bij verschillende gelegenheden spraken ministers en andere functionarissen hun president tegen. Dat was onder meer het geval toen vicepresident Pence eind februari een bezoek bracht aan de internationale veiligheidsconferentie die toen in München plaatsvond. Hij deed bij die gelegenheid uitspraken die lijnrecht ingingen tegen eerdere uitlatingen van zijn president. In dit geval ging het over de betekenis van de NAVO voor de Amerikaanse buitenlandse politiek.
  Trump heeft zijn kiezers beloofd Amerika weer ‘great’ te zullen maken. Dat zal een loze belofte blijken te zijn. Het is ook geen eenvoudige opgave. Trumps verkiezing was vooral een teken, en gevolg, van de verzwakking van de VS. Van de verzwakking van de Amerikaanse industrie (en bijbehorende werkloosheid en malaise), van het teruglopende Amerikaanse aandeel in de wereldhandel. Maar ook van de desastreuze militaire avonturen van de afgelopen vijftien jaar. Van het verlies aan Amerikaans internationaal gezag. En van alle frustratie die daarvan ook in Amerika zelf het gevolg waren.
  Maar de eerste twee maanden van Trumps presidentschap beloven niet veel goeds voor de slachtoffers van de economische en politieke ellende die al jaren in delen van de Verenigde Staten heersen. In de afgelopen drie decennia zijn de Amerikaanse laagstbetaalden er al ernstig op achteruit gegaan. Dat wordt naar alle waarschijnlijkheid alleen maar erger. Trump heeft aangegeven de belastingen voor de hoge inkomens te zullen verlagen. En natuurlijk: ook minder regels, minder belastingen voor bedrijven. Het minimumloon daarentegen moet juist omlaag. Er zal bovendien zwaar worden gesneden in verschillende sociale voorzieningen.
  Toch zal de industrie zal naar naar de gehavende delen van de Verenigde Staten terugkeren. En ook zal Amerika niet opnieuw ‘great’ worden. De onrust en besluiteloosheid die in Washington heersen geven de rivalen van de Verenigde Staten vooralsnog juist de wind in de zeilen. Ook in Europa neemt het vertrouwen in de Amerikaanse leiding af. Vele Europese politici pleiten voor een meer van de Verenigde Staten onafhankelijke koers. Op deze wijze versnelt de regering-Trump het proces van Amerikaanse teloorgang. Daar zal het drastisch opschroeven van de defensiebegroting niet veel aan afdoen.

Geplaatst in Geen categorie | Een reactie plaatsen

Defensie-uitgaven vergeleken

Geplaatst op 21 december 2016 door Duco Hellema

Voor een klein onderzoekje wilde ik de defensie-uitgaven van enkele landen met elkaar vergelijken. Dat is een interessante exercitie. De cijfers zijn toch vaak anders dan je zou veronderstellen. Wat bijvoorbeeld te denken van Iran. In 2015 was de defensiebegroting van Iran, dat zo vaak als gevaarlijk en agressief wordt voorgesteld, iets meer dan 10 miljard dollar. De Iraanse defensie-uitgaven waren bovendien in de voorafgaande 10 jaar met ongeveer 30 procent afgenomen. Iets meer dan tien miljard dollar! Dat is nauwelijks meer dan de defensiebegroting van Nederland. Die bedroeg in 2015 een kleine 10 miljard (in dollars omgerekend).
  Natuurlijk kan er altijd van alles worden afgedongen op dergelijke gegevens. Maar ik baseer me toch op gezaghebbende instellingen als het Zweedse SIPRI, alsmede op cijfers van de NAVO zelf. En ik vergelijk steeds de uitkomsten van het begrotingsjaar 2015, omdat de cijfers voor 2016 nog niet altijd beschikbaar zijn.
  Laten we nog eens verder kijken. Er is de laatste tijd veel te doen over hernieuwde Russische dreiging. De Russische defensiebegroting voor 2015 bedroeg ongeveer 65 miljard. Dat is natuurlijk een enorm bedrag. Maar de defensie-uitgaven van het Verenigd Koninkrijk liepen in 2015 op tot zo’n 55 miljard; die van Frankrijk tot ongeveer 50 miljard. De Fransen en de Britten gaven dus gezamenlijk aanzienlijk meer uit aan defensie dan de Russen.
  De militaire uitgaven van alle EU-landen gezamenlijk liepen in 2015 op tot ongeveer 200 miljard dollar. Dat is erg veel. Daarmee wil ik niet zeggen dat er geen oplopende Russische pressie kan worden waargenomen. Bovendien beschikt Rusland over kernwapens. Maar het is niettemin een ontnuchterende vaststelling dat de EU-landen drie keer zoveel uitgeven aan defensie als Rusland. (Het probleem van de EU-landen is hun verdeeldheid.)
  Wie zijn de big spenders? Dat was uiteraard in de eerste plaats de Verenigde Staten met zo’n 600 miljard dollar, evenveel als de acht daarop volgende staten bij elkaar. Opvallend zijn vooral de snel stijgende uitgaven van de Volksrepubliek China. Dat land staat op de wereldranglijst inmiddels op de tweede plaats (in 2015 zo’n 150 miljard, meer dan twee keer zoveel als Rusland). Saoedi-Arabië staat volgens sommige lijsten al op de derde plaats. De Saoedi-Arabische militaire uitgaven verdubbelden in de afgelopen tien jaar naar zo’n 85 miljard, bijna tien keer zoveel als de defensiebegroting van het zo gevreesde Iran.

Geplaatst in Geen categorie | Een reactie plaatsen

Trump heeft niet gewonnen

Geplaatst op 18 november 2016 door Duco Hellema

Trump heeft de Amerikaanse presidentsverkiezingen eigenlijk niet gewonnen. In meerdere opzichten niet. Hillary Clinton heeft in ieder geval totaal meer stemmen behaald dan Trump, naar alle waarschijnlijkheid zo’n 2 miljoen meer. Het Amerikaanse kiessysteem is dus ‘rigged’, zoals Trump al terecht opmerkte toen hij nog dacht te verliezen. Maar ook in een ander opzicht heeft Trump niet gewonnen. Hij wordt, afgezien van het ‘rigged’ systeem, vooral gekozen tot president omdat Clinton het slecht heeft gedaan. Trump heeft niet gewonnen, Clinton heeft verloren. Zij heeft naar alle waarschijnlijkheid enkele miljoenen stemmen minder behaald dan Obama in 2012 (nog niet alle stemmen zijn geteld), en heeft – in tegenstelling tot de verwachtingen – ook teleurstellend gescoord onder sommige etnische lage-inkomensgroepen groepen zoals de ‘hispanics’.
Er zijn allerlei redenen waarom Hillary Clinton als Democratische kandidaat heeft gefaald. Een daarvan was arrogantie, mede gevoed door misleidende opiniepeilingen (‘ze ging winnen’). Maar er is ook een fundamenteel probleem. De Democratische partij slaagt er niet meer in om de sociale onvrede in de Amerikaanse samenleving, vooral die onder de lagere-inkomensgroepen, te vertalen in een vooruitstrevend en wervend politiek programma. De leiding van de Democratische partij lijkt daar ook niet echt meer in te zijn geïnteresseerd. De helft van de lage- inkomens heeft daardoor naar alle waarschijnlijkheid op Trump gestemd.
In het interessante boek Listen Liberal van Thomas Frank wordt uiteengezet hoe de Democraten in de afgelopen decennia hun ‘working class’ identiteit hebben verloren, het neoliberalisme hebben omarmd, en een soort progressief-liberale partij zijn geworden (liberaal in de Nederlandse zin). Hillary’s echtgenoot Bill heeft daar in de jaren negentig ook het nodige aan bijgedragen (en veel Amerikaanse kiezers zijn dat niet vergeten). Het persoonlijke charisma van Obama en zijn wat meer vooruitstrevende opvattingen hebben deze trend bij de verkiezingen van 2008 en 2012 gemaskeerd.
Zo ligt het overigens ook in de Nederlandse politiek. De Partij van de Arbeid heeft zijn ‘working class’ veren in de afgelopen decennia afgeschud. De linkse partijen slagen er ook gezamenlijk niet in een wervend alternatief te bieden, gevoed door kleinzielig electoraal opportunisme (nu weer sterk aanwezig bij GroenLinks). De groeiende onvrede over de sociale verhoudingen vertaalt zich daarom vooral in rechts-populistische standpunten (tegen migratie, tegen Europa). Ook in Nederland, en meer algemeen in West-Europa, dreigt dus een situatie te ontstaan waarin links niet meer wil en kan winnen.

Geplaatst in Geen categorie | Een reactie plaatsen